Στη μνήμη του πατέρα μου, Χρήστου...

Οδοιπορικό... 

    Μετά την Καλαμπάκα και ανεβαίνοντας προς τα Γρεβενά, αρχίζουν τα βουνά μας… Μια διαδρομή γεμάτη συγκίνηση, μια διαδρομή προς το χωριό μου, τη Σμίξη…

    Επίσημα ιδρυθείσα το 1913 από την ένωση δύο οικισμών, της Μπίγκας και των Πινακάδων, η Σμίξη είναι γνωστή όχι μόνο για το απαράμιλλο φυσικό της περιβάλλον, αλλά και για τα ήθη και έθιμα των κατοίκων της, των βλάχων…

    Φτάνοντας στη διασταύρωση προς Περιβόλι, αντικρίζουμε το χωριό στη βορειοδυτική πλαγιά της κοιλάδας που διασχίζει ο χείμαρρος Βάλια Μάρα. 

    Στα σύνορα με το Νομό Ιωαννίνων η περίφημη κορυφή της Βασιλίτσας, γοητευτική τόσο το καλοκαίρι για εξερεύνηση και ορειβασία, όσο και το χειμώνα, που σφύζει από επισκέπτες λάτρεις του σκι.
    Πολλά και τα σημεία που μπορεί να θαυμάσει κανείς μέσα και γύρω από το χωριό: το παλιό σχολείο, πέτρινο, επιβλητικό, ζωντανό πια μόνο στις μνήμες των ηλικιωμένων· το Μεσοχώρι, την πλατεία με τον πλάτανο όπου χτυπά η καρδιά του χωριού κάθε Δεκαπενταύγουστο· το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής με το πλάτωμα και τη βρύση· την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, κρυμμένη μέσα σε υπεραιωνόβια πεύκα και ρόμπολα…  

    Όλα αυτά μοιάζουν τόσο ζωντανά, γιατί είναι συνυφασμένα με τις μνήμες, τα έθιμα, τους χορούς, τα τραγούδια μας..., χορούς που κρατάνε από παλιά, χωρίς μουσική, μόνο με τραγούδι των χωριανών, μεγαλυτέρων αλλά και νέων, ανδρών και γυναικών, στον Άγιο Αθανάσιο, στον Άγιο Γιώργιο, στο Γκορτ’ τς Ζάβα..., τραγούδια που δε γράφτηκαν, αλλά πέρασαν αναλλοίωτα από γενιά σε γενιά...

    Μεγαλύτερη γιορτή η Κοίμηση της Θεοτόκου, τη γιορτάζουμε σαν το Πάσχα, κάνοντας περιφορά του Επιταφίου, σουβλίζοντας αρνιά στα σπίτια, τραγουδώντας στο νυφοδιάλεγμα και χορεύοντας την πλατεία:

                                                 «άντεν εσείς πουλιά, πουλιά πετούμενα,

                                                 που πάτε στον αέρα, που πάτε κι έρχεστε...»

(Ζιάκας)